DEVELİDE PIRTIMPIRT İÇİN YAPRAK TOPLAMA MEVSİMİ YAKLAŞTI
PIRTIMPIRT, BİR KÜLTÜRDÜR
PIRTIMPIRT, DEVELİNİN GASTRONOMİ ALANINDAKİ SEMBOLLERİNDENDİR
PIRTIMPIRT BİR LEZZET YUMAĞIDIR
PIRTIMPIRT YEMEĞİ , ELDE OLANLA, EVDE OLANLA KURU BİR YAPRAĞI LEZZETLENDİREN ANADOLU KADINININ OLUŞTURDUĞU DOYUMSUZ LEZZETLERİ YAKALAMAKTIR
PIRTIMPIRT, ÜZÜM ÇUBUĞU YAPRAKLARININ PARÇALANIP (PIRTILIP) PİŞİRİLMESİYLE ORTAYA ÇIKAN HAFİF EKŞİLİ YEMEKTİR.
Tarım toplumu olarak Anadolu’da yaşamış Hitit, Roma ve Bizans dönemlerinde ve özellikle Selçuklu alperenlerinin fethi ile Anadolu topraklarına katılan Develi’de İç Anadolu’nun sembolü olan Erciyes dağı eteklerinde yaşamlarını sürdüren toplumların yerel olarak ziraatla uğraştıkları bilinmektedir.
Dağlarından bal, bağlarından pekmez, ovalarından süt ırmakları akan bolluk ve bereketin timsali, ve gıda ihtiyaçlarını da kendi imkanları ile üreterek karşılamışlardır.
Bu bölgede yaşayan toplumların kültürlerindeki zengin birikime sahip Gastronomi lezzetlerinin öncelikle alet ve ekipmanlarını daha sonra da lezzetleri nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Bağcılığın yaygın olduğu develi İlçemizde bulunan bağlar hem İlçe halkının kendi ihtiyaçlarını karşılamak hem de kendilerinde olmayan diğer ürünlerle takas ederek yaşamlarını sürdürmeleri için birer geçim kaynağı konumundadır.
Bağcılıkta özellikle kurutmalık ve salamura yaprağı alınacak üzüm çeşitlerinin bağın belli yerlerine dikildiği ve o üzümlerden sadece yaprak toplanarak kışlık ihtiyaçların karşılandığı bir gerçektir.
Yaz aylarında tüm tarım toplumlarında olduğu gibi İlçemizde de genellikle tahıl meyve ve sebze bolluğu olduğu için elde edilen ürünler kurutularak ya da salamura edilerek saklanır ve kış aylarında tüketilir.
Özellikle de kışın son aylarında hazin evinde elde ne kalmışsa o ürünler harmanlanarak yemek, tatlı, çorba yapılır. Şaştım aşı da bunlardan bir tanesidir. Mutfakta ne varsa onları karıştırıp yapılan çorbaya şaştım aşı demişler.
Sonbahar aylarında genellikle Develi bölgesinde etlik yapılır küçükbaş hayvanların kemikleri de kurutularak kış yemeklerinde yemeğe lezzet vermesi sağlanır. Büyükbaş hayvanların etlerinden genellikle sucuk ve pastırma yapılarak kışlık ihtiyaçlar karşılanır.
pırtımpırt yemeği de kış günlerinde yazdan kalma kuru kaburga kemikleri,
Arıstakta asılı kurutulmuş yaprak, biraz nohut, fasulye, gendime ve baharatlar katılarak evin ocaklığında yakılan ateşin evin içindeki tandır ocağına alınması ve ocakta 2-3 saatte tıngırdıyarak pişmesi sağlanır.
Pırtımpırt yemeği , Elde olanla, evde olanla kuru bir yaprağı lezzetlendiren Anadolu kadınının oluşturduğu doyumsuz lezzetleri yakalamaktır.
Pırtımpırt, Üzüm çubuğu yapraklarının parçalanıp (pırtılıp) pişirilmesiyle ortaya çıkan hafif ekşili yemektir.
PIRTIMPIRT
Develi’de özellikle kurutulmuş bağ yaprağı ile yapılan bir yemektir.
1 adet toprak güveç
1 bağ Asma yaprağı kurusu yoksa salamura yaprak
500 gr. Kemikli Kuzu eti ya da kurutulmuş kemikli et
1 Su bardağı haşlanmış nohut
1 Su bardağı haşlanmış gendime- buğday
1/2 Çay kaşığı karabiber
1 Çay kaşığı kimyon
1 Çay kaşığı tuz-toz biber
1 Yemek kaşığı salça
2 Su bardağı su
1 Adet soğan
1 Yemek kaşığı tereyağı
1/2 Çay bardağı zeytinyağı
Hazırlanışı: Nohut ve gendime (iri buğday, yarma) akşamdan ıslatılır. Sularını değiştirip ayrı tencerelerde haşlayıp ve süzülür. Asma yaprağını haşlanır. Kevgirle süzgece alıp suyunu süzün ve ince ince doğranır. Soğanların kabuklarını soyup küp şeklinde doğranır. Güveçte tereyağını eritip soğanı pembeleşinceye kadar kavurulur. Eti ilave edip kavurmaya devam edilir. Salça1 kaşık suyla ezip güveç’e eklenir. Asma yaprağı, nohut ve gendimeyi ilave edip karıştırılır. Toprak güveç içerisinde malzemelerin Üzerine basacak kadar su ekleyip kapağı kapalı olarak pişirilir ve bir süre de demlenmeye bırakılır Daha sonra Sıcak olarak servis yapılır.
Yiyenlere afiyet şifa olsun. Yiyemiyenlere nasip olsun İnşallah
Kaynak kişi Nezir Ötegen-Develi
Somut olmayan Kültürel miras komisyon üyesi
PIRTIMPIRT, BİR KÜLTÜRDÜR
PIRTIMPIRT, DEVELİNİN GASTRONOMİ ALANINDAKİ SEMBOLLERİNDENDİR
PIRTIMPIRT BİR LEZZET YUMAĞIDIR
PIRTIMPIRT YEMEĞİ , ELDE OLANLA, EVDE OLANLA KURU BİR YAPRAĞI LEZZETLENDİREN ANADOLU KADINININ OLUŞTURDUĞU DOYUMSUZ LEZZETLERİ YAKALAMAKTIR
PIRTIMPIRT, ÜZÜM ÇUBUĞU YAPRAKLARININ PARÇALANIP (PIRTILIP) PİŞİRİLMESİYLE ORTAYA ÇIKAN HAFİF EKŞİLİ YEMEKTİR.
Tarım toplumu olarak Anadolu’da yaşamış Hitit, Roma ve Bizans dönemlerinde ve özellikle Selçuklu alperenlerinin fethi ile Anadolu topraklarına katılan Develi’de İç Anadolu’nun sembolü olan Erciyes dağı eteklerinde yaşamlarını sürdüren toplumların yerel olarak ziraatla uğraştıkları bilinmektedir.
Dağlarından bal, bağlarından pekmez, ovalarından süt ırmakları akan bolluk ve bereketin timsali, ve gıda ihtiyaçlarını da kendi imkanları ile üreterek karşılamışlardır.
Bu bölgede yaşayan toplumların kültürlerindeki zengin birikime sahip Gastronomi lezzetlerinin öncelikle alet ve ekipmanlarını daha sonra da lezzetleri nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Bağcılığın yaygın olduğu develi İlçemizde bulunan bağlar hem İlçe halkının kendi ihtiyaçlarını karşılamak hem de kendilerinde olmayan diğer ürünlerle takas ederek yaşamlarını sürdürmeleri için birer geçim kaynağı konumundadır.
Bağcılıkta özellikle kurutmalık ve salamura yaprağı alınacak üzüm çeşitlerinin bağın belli yerlerine dikildiği ve o üzümlerden sadece yaprak toplanarak kışlık ihtiyaçların karşılandığı bir gerçektir.
Yaz aylarında tüm tarım toplumlarında olduğu gibi İlçemizde de genellikle tahıl meyve ve sebze bolluğu olduğu için elde edilen ürünler kurutularak ya da salamura edilerek saklanır ve kış aylarında tüketilir.
Özellikle de kışın son aylarında hazin evinde elde ne kalmışsa o ürünler harmanlanarak yemek, tatlı, çorba yapılır. Şaştım aşı da bunlardan bir tanesidir. Mutfakta ne varsa onları karıştırıp yapılan çorbaya şaştım aşı demişler.
Sonbahar aylarında genellikle Develi bölgesinde etlik yapılır küçükbaş hayvanların kemikleri de kurutularak kış yemeklerinde yemeğe lezzet vermesi sağlanır. Büyükbaş hayvanların etlerinden genellikle sucuk ve pastırma yapılarak kışlık ihtiyaçlar karşılanır.
pırtımpırt yemeği de kış günlerinde yazdan kalma kuru kaburga kemikleri,
Arıstakta asılı kurutulmuş yaprak, biraz nohut, fasulye, gendime ve baharatlar katılarak evin ocaklığında yakılan ateşin evin içindeki tandır ocağına alınması ve ocakta 2-3 saatte tıngırdıyarak pişmesi sağlanır.
Pırtımpırt yemeği , Elde olanla, evde olanla kuru bir yaprağı lezzetlendiren Anadolu kadınının oluşturduğu doyumsuz lezzetleri yakalamaktır.
Pırtımpırt, Üzüm çubuğu yapraklarının parçalanıp (pırtılıp) pişirilmesiyle ortaya çıkan hafif ekşili yemektir.
PIRTIMPIRT
Develi’de özellikle kurutulmuş bağ yaprağı ile yapılan bir yemektir.
1 adet toprak güveç
1 bağ Asma yaprağı kurusu yoksa salamura yaprak
500 gr. Kemikli Kuzu eti ya da kurutulmuş kemikli et
1 Su bardağı haşlanmış nohut
1 Su bardağı haşlanmış gendime- buğday
1/2 Çay kaşığı karabiber
1 Çay kaşığı kimyon
1 Çay kaşığı tuz-toz biber
1 Yemek kaşığı salça
2 Su bardağı su
1 Adet soğan
1 Yemek kaşığı tereyağı
1/2 Çay bardağı zeytinyağı
Hazırlanışı: Nohut ve gendime (iri buğday, yarma) akşamdan ıslatılır. Sularını değiştirip ayrı tencerelerde haşlayıp ve süzülür. Asma yaprağını haşlanır. Kevgirle süzgece alıp suyunu süzün ve ince ince doğranır. Soğanların kabuklarını soyup küp şeklinde doğranır. Güveçte tereyağını eritip soğanı pembeleşinceye kadar kavurulur. Eti ilave edip kavurmaya devam edilir. Salça1 kaşık suyla ezip güveç’e eklenir. Asma yaprağı, nohut ve gendimeyi ilave edip karıştırılır. Toprak güveç içerisinde malzemelerin Üzerine basacak kadar su ekleyip kapağı kapalı olarak pişirilir ve bir süre de demlenmeye bırakılır Daha sonra Sıcak olarak servis yapılır.
Yiyenlere afiyet şifa olsun. Yiyemiyenlere nasip olsun İnşallah
Kaynak kişi Nezir Ötegen-Develi
Somut olmayan Kültürel miras komisyon üyesi