DEVELİMİZDEKİ MEŞHUR KARA BURCU ÜZÜM
ASLINDA KALE BURCU ÜZÜM MÜ İDİ ACABA
Kaleburcu, Mersin ili Tarsus ilçesine bağlı bir köydür. Neredeyse Tarsus ile birleşiyor. Mersin'e uzaklığı 30 kilometredir
Kaleburcu köyü de Türkiye’nin açıkta üretilen üzüm bağları ile meşhur bir köydür.
Kaleburcu köyü dahil bölgede yaklaşık 100 bin dönüm üzüm bağı damlama sulama yönetimi ile sulanmaktadır.
Bilindiği üzere Sofralık üzümler; botanik yapılarına göre çeşitlere, özelliklerine göre sınıflara, salkım kütlesine göre boylara ayrılır. Sofralık üzümler kendi arasında tane iriliklerine göre iri taneli çeşitler ve ufak taneli çeşitler olarak ikiye ayrılır. İri taneli çeşitler den bir tanesi de Kale Burcu çeşidi olarak kayıtlara geçmiş bulunmaktadır.
Develideki Üzüm Çeşitleri olarak; Kaleburcu/ karaburcu, Gül üzümü / Gelin yanağı, Parmak üzümü, Razaki, Orun, Ak dimrit, Buludu hevenk, İstanbul, Hasır üzümü, Kara dimrit, Ak dimrit, Karalık, Ak hevenk, Kara hevenk, Buludu hevenk gibi çeşitleri sayabiliriz.
Develi ilçemizde yetişen yerel üzüm çeşitlerimizden olan ve kendisi beyaz olan sık taneli karaburcu/ kale burcu üzüm çeşidi en çok aranan üzüm çeşidi olma özelliğini koruyor.
kaleburcu/ karaburcu, efendi harcı diye bir deyiş de vardır.
BAĞIMIZA BOSTANIMIZA, SAHİP ÇIKALIM DOSTUMUZA
Develi Bağ İsimlerinden bazıları; Yazı bağları, Ak yer, Argıncık, Babıyan, Bileç, Çakıl Arası, Develi Dağı, Elbiz, Everek Kör kuyu, Fenese Kör Kuyu, Gölemen, Damlama, Köse kavak, Zekerin dere, Sona, Atasaona, Çoban bağı, Kulu kulu, Daşlık, Gözelce bağları, Köşk pınar, Çomaklı bağları, Elbiz, Ören tepe, Çay içi bağları, Develi dağı bağları, kösekavak, Kala altı bağları, Gedine bağları, Çakıl arası bağları, Dingil bağları, Demir kapı, Bileç, Kelmak, argıncık, su çıkan, kanlıyer, Kadı maşadı, körkuyu, topaktaş, su çıkan, öz arası, Tekke fıdın gibi
DEVELİNİN TADI KARABURCU ÜZÜM:
Üzüm; Sofralık üzüm, kışlık askı üzümü, kuru üzüm, pekmez, ağda ve nice tatlıların ana maddesi, Midemizin dostu beynimizin yardımcısıdır.
Meyvelerin kraliçesi olarak bilinen Üzüm, kabızlığın giderilmesinde ve yok edilmesinde çok etkilidir.
Üzümün sağlık açısından faydalarından bazıları şunlardır: Meyvelerin kraliçesi olarak bilinen üzüm, insan vücuduna en faydalı meyvelerden biridir.
Üzüm, kabızlığın giderilmesinde ve yok edilmesinde çok etkilidir. Müshil yiyecek olarak sınıflandırılırlar çünkü organik asit, şeker ve selüloz içerirler.
Astım tedavisi için önemlidir. Kalp hastalıklarını önler. Kemikleri güçlendirir.
Migreni rahatlatır. Yorgunluğu azaltır.
ÜZÜM VE ÜZÜM YETİŞTİRİCİLİĞİ
Dünyada üzüm üretiminde birinci sırada Çin yer almaktadır. sırası ile İtalya Amerika Fransa İspanya ve Türkiye olarak devam etmektedir. Dünya üzüm rezervlerinin %5.5 ülkemiz tarafından karşılanmaktadır. Dünyada üretilen üzümlerin %10 Kurutmalık olarak %25 ise sofralık olarak tüketilmektedir. Kurutmalık üzümde ABD ve Türkiye önemli bir yere sahiptir.
Ülkemizin en önemli üzüm sahası Manisa ve Tekirdağ bölgesidir. İç Anadolu'da yeni yeni gelişmeler başlamıştır. Bu konuda Nevşehir Tuz köyde Mehmet Kılıç Uzun yıllardır Manisa Bağ enstitüsü ve Tekirdağ bağ enstitüsü birlikte çalışarak bölgede üzüm çeşitliliği verimliliği ile ilgili çalışmalar yapmaktadır.
Mehmet Kılıç Yaptığı açıklamada ; Her bölgenin kendi kendine ait yerleşmiş üzümleri var. Bu isimler zamanla tescillenmiş üzümler ve bölgede bilinen en az iki yüz yıllık üzümler. Örneğin Tokat narince, İslâhiye üzümü, Çorum Kargı üzümü, Erzincan çimin üzümü, Nevşehir Gül üzümü gibi çeşitler ve bir çoğu mevcuttur. Bizim yapmış olduğumuz çalışmalarda bağımızda 300 çeşit üzerinde araştırmalar yapmaya devam ediyoruz. Bölgeye adaptasyonu ve verimini gördüğümüz 80 çeşit hazırda üzüm var. Diğer çeşitlerde 2022/ve 2023 yıllarında hem tadımlık hem de çelik olarak elimizde mevcut olacak. Amacımız bölgede bağcılığı geliştirmek. Yaz döneminde Tuzköy’e yolu düşen bağcılık meraklılarına üzüm ikramımız her zaman vardır dedi.
İç Anadolu'da mevcut bilinen üzüm çeşitler şunlardır: Deve dişi, Kayseri karası, keten göynek, emir, parmak, dirmit, Ahmet bey, gül, çavuş, buludu, göğcek, İstanbul, kara/kale burcu dur.
Bağcılık ta bilinen en etkin hastalıklar ise Kırmızı örümcek bağ uyudu salkım güvesi ve kurşuni küf hastalığıdır. (Mehmet Kılıç)
İç Anadolu bölgesinde ise üzümcülük yada bağcılık ağırlıklı olarak pekmezlik ve kurutmalık olarak kullanılmaktadır. sezonda tüm üzümler sofralık gibi değerlendirilse de son zamanlarda ülkemize giren sofralık çeşitler ile depolama imkanı gelmiştir. Tarihî çeşitlerimizin geçici olan çeşitlerine Hevek yada hevenklik üzümler denmiştir. Hevek askı anlamında kullanılmış olup halk ağzı ile ağ Hevek, kara Hevek, buludu Hevek, mor Hevek gibi isimlerle anılmıştır. Pekmezlik çeşitler ise Emir/imir,çavuş,kara/kale burcu çeşitleri sayılabilir.
Yöresel Üzüm çeşitleri ile ilgili araştırmaları ve uygulamaları ile yakinen tanıdığımız Doğan Balak Bey bu konuda epeyce derleme yapmış olup Son zamanlarda melezleme yolu ile Türkiye bağcılık enstitüsü nün kazandırmış olduğu kaliteli çeşitler ise şunlardır; Efem, Beyra, Ecem, Lidya, kişniş ve spil karası olduğunu belirtti.
Balak; Bölgemiz de bağcılık asıl değerini ikame ürünlerle kazanacaktır. Üretimin artırılması için bağcılık bölgelerinin kültür varlıkları olarak tescil edilmeli ve üretim desteklenmelidir. Bağ evi adı altında yapılan konutlaşmak artmakta ve bağcılık gelişimi zamanla tehlike altına girmekte olduğuna dikkat çekti.
Nezir Ötegen Develi